Bayanlarda erkeklere göre 3 kat daha fazla görülen romatoid artrit (iltihaplı romatizma) en sık 30-60 yaşları içinde ortaya çıksa da yaşla bir arada sıklığı artar. Romatoid artrit hikayesi olan ailelerde risk artar.
ergenlerde, şiş ve sert eklemler romatoid artritin bir işareti olabilirken, ileri yaşlarda beşerler çoklukla eklem sorunlarını artrite bağlar. Biroldukça artrit tipi vardır ve eklem ağrısı 6 haftadan daha uzun sürüyorsa kesinlikle bir uzmana başvurulmalıdır.
Romatoid artrit bir otoimmün hastalıktır, yani rastgele bir niçinle ortaya çıkabilir, muhtemelen genetik ve çevresel faktörlerin ve hatta hormonal değişikliklerin ve zayıf bağışıklığın birleşimiyle meydana gelir. Ana rolü bedeni bulaşıcı hastalıklardan ve yabancı hususlardan korumak olan beyaz kan hücreleri (bağışıklık sistemi hücreleri), hasta bir şahısta eklemlerin etrafındaki sağlıklı dokulara saldırır. Bu süreç eklemlerin iltihaplanmasına ve sonrasındasında ağrı ve çeşitli sıkıntılara yol açar.
DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN 12 İŞARET
İltihaplı romatizma belirtileri kısa müddetli görünebilir ve kaybolabilir, bu da hastalığın anlaşılmasını zorlaştırabilir. Hastalık omuzda yahut öteki eklemlerde ağrı ile başlayabilir ve birkaç hafta sürebilir ve çabucak sonrasında ortadan kaybolur, daha sonra bir süre daha sonra bir daha ortaya çıkar.
İltihaplı romatizma hastalığının karakteristik belirtisi, en az yarım saat süren sabah tutukluğudur.
İşte dikkat edilmesi gereken işaretler:
Eklem Ağrısı
Ağrı, iltihaplı romatizmanın erken bir belirtisidir. Çoklukla parmakların, bileklerin, omuzların, dizlerin, kalçaların ve ayak bileklerinin küçük eklemlerinde başlar. Ağrı ekseriyetle simetriktir, fakat hangi uzvun daha sık kullanıldığına bağlı olarak bir tarafta daha şiddetli olabilir.
Ağrı sabit yahut aralıklı, lokalize yahut yaygın olabilir. Ağrı, teşhis için kıymetli bir belirtidir.
Eklem Sertliği
Yarım saat yahut daha fazla süren sertlik, sıklıkla iltihaplı romatizmanın klasik bir belirtisidir, fakat sertliğin uyandıktan daha sonrasında ortaya çıkması gerekmez. Kimi hastalarda sabah tutukluğu gün ortasında azalır ve akşam tekrar başlar. Uzun müddet oturmak bile eklemlerinizin sertleşmesine niye olabilir.
Şişme
Etkilenen eklemler süratle büyür ve deforme olur. Eklemler bir durumda kalabilir, parmaklar küçük parmağa yaklaşarak tendonun konumunu değiştirir. Bileğin şişmesi karpal tünel sendromuna niye olabilir.
Eklemlerdeki Düğümler
İltihaplı romatizmalı bireylerin yaklaşık yüzde 30 ila 40’ında etkilenen eklemin yakınında derinin çabucak altında sert şişlikler (nodüller) bulunur.
Eklemlerde Sıcaklık
kimi vakit iltihaplı eklemler dokunulamayacak kadar sıcaktır. Eklem, yakındaki kemiğin üstündeki deriden daha sıcaksa, iltihaplı romatizma belirtisi olabilir.
İşlev Kaybı
İltihaplı romatizma ekmek kesmek, bir paketi açmak yahut klavyede çalışmak üzere günlük aktivitelere müdahale edebilir. Dizler etkilenirse, kişi merdiven çıkmakta zorluk çekebilir.
Yorgunluk
şimdi tüm iltihaplı romatizma hastaları, biroldukça otoimmün rahatsızlığın ortak bir semptomu olan yorgunluk yaşarlar. Uygun haber şu ki, hastalık denetim altına alındığında yorgunluk azalır.
Kas Kaybı
Kas kaybı, iltihaplı romatizma hastalığının önemli bir komplikasyonudur. Sağlıklı bireylere kıyasla iltihaplı romatizması olan bireylerde kas kütlesi ve kas yoğunluğunda değerli eksiklikler olur. Kas kütlesinde bir kayıp yahut kuvvette kıymetli bir azalma fark ederseniz, bunu hekiminize söylemeniz değerlidir. Kas kaybı ekseriyetle iltihaplı romatizma geliştikten daha sonraki bir yıl ortasında hastaları tesirler.
Depresyon
Kronik durumlar çoklukla bir arada hareket eder ve iltihaplı romatizma bir istisna değildir. Araştırmalar, iltihaplı romatizma hastalarında depresyonun genel nüfusa bakılırsa 2 ila 4 kat daha yaygın olduğunu göstermektedir. Lakin öbür birtakım durumlardan farklı olarak depresyon, sıhhat meseleleri niçiniyle gelişen bir şey değil, iltihaplı romatizmanın erken bir belirtisidir.
Göz yahut Ağız Tahrişi
Birtakım durumlarda iltihaplı romatizma bireylerde, tükürük bezlerine saldıran Sjögren sendromu ismi verilen öbür bir otoimmün durumun semptomları gelişir. İltihaplı romatizma hastalarında sekonder Sjögren sendromu olarak bilinir. İltihaplı romatizmanın klasik semptomlarına ek olarak, sekonder Sjögren sendromu olan bireylerde gözyaşı ve tükürük bezlerinde iltihaplanma olabilir. Bu ayrıyeten ağız ve göz kuruluğuna niye olabilir. Fakat birincil Sjögren sendromundan epey daha az ciddidir.
Hudutlarda, Ciltte yahut Organlarda Hasar
İltihaplı romatizma orta derecede ateşe ve kimi vakit kan damarlarının iltihaplanmasına (vaskülit) niye olabilir ve bu da sonlara ve alt bacağın derisine (ülser) ziyan verebilir. Akciğer zarının iltihaplanması (plörezi) yahut kalp kasının iltihaplanması (perikardit) göğüs ağrısına, nefes almada zorlanmaya ve kalp işlevinde bozukluğa yol açabilir. İltihaplı romatizma ayrıyeten metabolik sendromun gelişmenini tetikleyebilir. Yüksek tansiyon, yüksek kan şekeri ve olağandışı kolesterol düzeylerine niye olan metabolik sendrom felç, diyabet ve kalp hastalığı riskini artırır.
Yüksek Beden Isısı
Still hastalığı, yüksek beden sıcaklığının birinci semptom olduğu bir iltihaplı romatizma formudur.
İLTİHAPLI ROMATİZMA TEDAVİSİ
İltihaplı romatizmanın tam olarak tedavisi yoktur, lakin iltihaplanma sürecinin uzun periyodik azalması, eklemlerin kemik ve bağlarının ziyan görmesinin önlenmesi, hareketliliğin korunması ile ilgili semptomları hafifçeletmek için ilaçlar ve çeşitli metotlar vardır.
Hastanın belirtiler birinci ortaya çıkışında çabucak bir uzmana görünmesi değerlidir. Steroid olmayan antiinflamatuar ilaçlar tedavide temel olarak ağrı kesici için kullanılır, akabinde orta ila şiddetli iltihaplı romatizma hastalarında yavaş tesirli antiromatizmal ilaçlar kullanılır. Kortikosteroidler iltihabı azaltmak ve eklem hasarını yavaşlatmak için kullanılır.
Kortikosteroidler durumu güzelleştirebilir, lakin aylar yahut yıllar boyunca uygulanırsa aktifliğini kaybedebilir ve önemli yan tesirlere niye olabilir. Kullanılan öteki ilaçlar immünosupresanlar ve tümör nekroz faktör blokerleridir. Bu müstahzarlar, enfeksiyonlara ve hastalıklara karşı artan hassaslık üzere önemli yan tesirlere niye olabilir.
Hastalara ilaca ek olarak tertipli antrenman, kilo denetimi, sağlıklı beslenme, gevşeme teknikleri ve önerilen ilaçları almayı içeren ömür usullerini değiştirmeleri önerilir.
ergenlerde, şiş ve sert eklemler romatoid artritin bir işareti olabilirken, ileri yaşlarda beşerler çoklukla eklem sorunlarını artrite bağlar. Biroldukça artrit tipi vardır ve eklem ağrısı 6 haftadan daha uzun sürüyorsa kesinlikle bir uzmana başvurulmalıdır.
Romatoid artrit bir otoimmün hastalıktır, yani rastgele bir niçinle ortaya çıkabilir, muhtemelen genetik ve çevresel faktörlerin ve hatta hormonal değişikliklerin ve zayıf bağışıklığın birleşimiyle meydana gelir. Ana rolü bedeni bulaşıcı hastalıklardan ve yabancı hususlardan korumak olan beyaz kan hücreleri (bağışıklık sistemi hücreleri), hasta bir şahısta eklemlerin etrafındaki sağlıklı dokulara saldırır. Bu süreç eklemlerin iltihaplanmasına ve sonrasındasında ağrı ve çeşitli sıkıntılara yol açar.
DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN 12 İŞARET
İltihaplı romatizma belirtileri kısa müddetli görünebilir ve kaybolabilir, bu da hastalığın anlaşılmasını zorlaştırabilir. Hastalık omuzda yahut öteki eklemlerde ağrı ile başlayabilir ve birkaç hafta sürebilir ve çabucak sonrasında ortadan kaybolur, daha sonra bir süre daha sonra bir daha ortaya çıkar.
İltihaplı romatizma hastalığının karakteristik belirtisi, en az yarım saat süren sabah tutukluğudur.
İşte dikkat edilmesi gereken işaretler:
Eklem Ağrısı
Ağrı, iltihaplı romatizmanın erken bir belirtisidir. Çoklukla parmakların, bileklerin, omuzların, dizlerin, kalçaların ve ayak bileklerinin küçük eklemlerinde başlar. Ağrı ekseriyetle simetriktir, fakat hangi uzvun daha sık kullanıldığına bağlı olarak bir tarafta daha şiddetli olabilir.
Ağrı sabit yahut aralıklı, lokalize yahut yaygın olabilir. Ağrı, teşhis için kıymetli bir belirtidir.
Eklem Sertliği
Yarım saat yahut daha fazla süren sertlik, sıklıkla iltihaplı romatizmanın klasik bir belirtisidir, fakat sertliğin uyandıktan daha sonrasında ortaya çıkması gerekmez. Kimi hastalarda sabah tutukluğu gün ortasında azalır ve akşam tekrar başlar. Uzun müddet oturmak bile eklemlerinizin sertleşmesine niye olabilir.
Şişme
Etkilenen eklemler süratle büyür ve deforme olur. Eklemler bir durumda kalabilir, parmaklar küçük parmağa yaklaşarak tendonun konumunu değiştirir. Bileğin şişmesi karpal tünel sendromuna niye olabilir.
Eklemlerdeki Düğümler
İltihaplı romatizmalı bireylerin yaklaşık yüzde 30 ila 40’ında etkilenen eklemin yakınında derinin çabucak altında sert şişlikler (nodüller) bulunur.
Eklemlerde Sıcaklık
kimi vakit iltihaplı eklemler dokunulamayacak kadar sıcaktır. Eklem, yakındaki kemiğin üstündeki deriden daha sıcaksa, iltihaplı romatizma belirtisi olabilir.
İşlev Kaybı
İltihaplı romatizma ekmek kesmek, bir paketi açmak yahut klavyede çalışmak üzere günlük aktivitelere müdahale edebilir. Dizler etkilenirse, kişi merdiven çıkmakta zorluk çekebilir.
Yorgunluk
şimdi tüm iltihaplı romatizma hastaları, biroldukça otoimmün rahatsızlığın ortak bir semptomu olan yorgunluk yaşarlar. Uygun haber şu ki, hastalık denetim altına alındığında yorgunluk azalır.
Kas Kaybı
Kas kaybı, iltihaplı romatizma hastalığının önemli bir komplikasyonudur. Sağlıklı bireylere kıyasla iltihaplı romatizması olan bireylerde kas kütlesi ve kas yoğunluğunda değerli eksiklikler olur. Kas kütlesinde bir kayıp yahut kuvvette kıymetli bir azalma fark ederseniz, bunu hekiminize söylemeniz değerlidir. Kas kaybı ekseriyetle iltihaplı romatizma geliştikten daha sonraki bir yıl ortasında hastaları tesirler.
Depresyon
Kronik durumlar çoklukla bir arada hareket eder ve iltihaplı romatizma bir istisna değildir. Araştırmalar, iltihaplı romatizma hastalarında depresyonun genel nüfusa bakılırsa 2 ila 4 kat daha yaygın olduğunu göstermektedir. Lakin öbür birtakım durumlardan farklı olarak depresyon, sıhhat meseleleri niçiniyle gelişen bir şey değil, iltihaplı romatizmanın erken bir belirtisidir.
Göz yahut Ağız Tahrişi
Birtakım durumlarda iltihaplı romatizma bireylerde, tükürük bezlerine saldıran Sjögren sendromu ismi verilen öbür bir otoimmün durumun semptomları gelişir. İltihaplı romatizma hastalarında sekonder Sjögren sendromu olarak bilinir. İltihaplı romatizmanın klasik semptomlarına ek olarak, sekonder Sjögren sendromu olan bireylerde gözyaşı ve tükürük bezlerinde iltihaplanma olabilir. Bu ayrıyeten ağız ve göz kuruluğuna niye olabilir. Fakat birincil Sjögren sendromundan epey daha az ciddidir.
Hudutlarda, Ciltte yahut Organlarda Hasar
İltihaplı romatizma orta derecede ateşe ve kimi vakit kan damarlarının iltihaplanmasına (vaskülit) niye olabilir ve bu da sonlara ve alt bacağın derisine (ülser) ziyan verebilir. Akciğer zarının iltihaplanması (plörezi) yahut kalp kasının iltihaplanması (perikardit) göğüs ağrısına, nefes almada zorlanmaya ve kalp işlevinde bozukluğa yol açabilir. İltihaplı romatizma ayrıyeten metabolik sendromun gelişmenini tetikleyebilir. Yüksek tansiyon, yüksek kan şekeri ve olağandışı kolesterol düzeylerine niye olan metabolik sendrom felç, diyabet ve kalp hastalığı riskini artırır.
Yüksek Beden Isısı
Still hastalığı, yüksek beden sıcaklığının birinci semptom olduğu bir iltihaplı romatizma formudur.
İLTİHAPLI ROMATİZMA TEDAVİSİ
İltihaplı romatizmanın tam olarak tedavisi yoktur, lakin iltihaplanma sürecinin uzun periyodik azalması, eklemlerin kemik ve bağlarının ziyan görmesinin önlenmesi, hareketliliğin korunması ile ilgili semptomları hafifçeletmek için ilaçlar ve çeşitli metotlar vardır.
Hastanın belirtiler birinci ortaya çıkışında çabucak bir uzmana görünmesi değerlidir. Steroid olmayan antiinflamatuar ilaçlar tedavide temel olarak ağrı kesici için kullanılır, akabinde orta ila şiddetli iltihaplı romatizma hastalarında yavaş tesirli antiromatizmal ilaçlar kullanılır. Kortikosteroidler iltihabı azaltmak ve eklem hasarını yavaşlatmak için kullanılır.
Kortikosteroidler durumu güzelleştirebilir, lakin aylar yahut yıllar boyunca uygulanırsa aktifliğini kaybedebilir ve önemli yan tesirlere niye olabilir. Kullanılan öteki ilaçlar immünosupresanlar ve tümör nekroz faktör blokerleridir. Bu müstahzarlar, enfeksiyonlara ve hastalıklara karşı artan hassaslık üzere önemli yan tesirlere niye olabilir.
Hastalara ilaca ek olarak tertipli antrenman, kilo denetimi, sağlıklı beslenme, gevşeme teknikleri ve önerilen ilaçları almayı içeren ömür usullerini değiştirmeleri önerilir.