Çekişmesiz Işlemler Nedir ?

Melis

New member
Çekişmesiz İşlemler Nedir?

Çekişmesiz işlemler, hukukta, taraflar arasında herhangi bir uyuşmazlık ya da anlaşmazlık bulunmadan gerçekleştirilen işlemleri ifade eder. Bu tür işlemler, tarafların tümüyle rızasıyla ve herhangi bir tartışma olmadan tamamlanan işlemler olup, genellikle kişisel hakların devri veya mirasla ilgili düzenlemeler gibi durumlarla ilgilidir. Çekişmesiz işlemler, çoğunlukla mahkemelere başvurulmadan ve yargılamaya ihtiyaç duyulmadan çözüme ulaşan durumları kapsar. Türk Hukuku'nda da Çekişmesiz Yargılama Usulü, belirli türdeki işlemleri kolaylaştırmak için özel bir yargılama usulüne tabidir.

Çekişmesiz İşlemlerle İlgili Genel Kavramlar

Çekişmesiz işlemler, daha çok taraflar arasında anlaşmazlık doğurmayan ve karşılıklı rıza ile gerçekleşen hukuki işlemleri kapsamaktadır. Bu tür işlemler, taraflar arasında herhangi bir itiraz, direniş veya farklı bir görüş bulunmadan yapılır. Çekişmesiz işlemler genellikle şu durumları kapsar:

- **Evlilik ve Boşanma Davaları:** Evlilik işlemleri ve boşanma durumları, taraflar arasında anlaşmazlık yoksa çekişmesiz bir şekilde yapılabilir. Bu, özellikle mal paylaşımı veya çocukların velayeti gibi konularda taraflar anlaşmazlığa düşmediklerinde mümkündür.

- **Miras İşlemleri:** Mirasın paylaşılması ve mirasçılar arasında yapılan düzenlemeler, tarafların rızasına dayalı olarak çekişmesiz bir şekilde yapılabilir.

- **İpotek ve Taşınmaz Devri:** Taşınmaz malların devri, taraflar arasında herhangi bir anlaşmazlık olmadan gerçekleştiğinde çekişmesiz işlem olarak kabul edilir.

- **Vekâletname Düzenleme:** Bir kişi, başka bir kişiye vekâlet vererek çekişmesiz bir işlem gerçekleştirebilir.

Çekişmesiz işlemler, tarafların birbirine güven duyduğu ve herhangi bir hukuki mücadeleye girişmeyecekleri durumları içerir. Hukuk sisteminde bu tür işlemler, daha hızlı ve basitleştirilmiş bir yargılama süreci sunarak, tarafların zaman ve maliyet açısından avantaj elde etmelerini sağlar.

Çekişmesiz İşlemler ve Hukuki Usul

Hukuk sistemlerinde çekişmesiz işlemler, belirli bir yargılama usulüne tabi tutulur. Çekişmesiz işlemler, genellikle **çekişmesiz yargılama usulü** ile değerlendirilir. Bu usul, taraflar arasında anlaşmazlık bulunmadığı durumlarda, mahkeme tarafından yapılan işlemleri kapsar. Çekişmesiz yargılama, daha hızlı ve basit bir prosedürle yürütülür, çünkü taraflar arasındaki uyuşmazlıklar mahkeme tarafından ele alınmaz.

Türk Hukukunda, çekişmesiz işlemlerle ilgili düzenlemeler özellikle **İcra İflas Kanunu**, **Türk Medeni Kanunu** ve **HMK (Hukuk Muhakemeleri Kanunu)** ile belirlenmiştir. Bu kanunlar, çekişmesiz işlemleri düzenlerken, belirli işlemler için mahkemeye başvuru zorunluluğunu da ortaya koyar. Ancak, çekişmesiz işlemler genellikle hızlı ve etkin bir çözüm sunduğundan, hukuki sistemdeki yoğunluğu azaltan önemli bir mekanizma olarak kabul edilir.

Çekişmesiz İşlemler Nasıl Yapılır?

Çekişmesiz işlemler, her iki tarafın da rızası ile yapılır ve genellikle yasal prosedürler doğrultusunda ilerler. Örneğin, bir taşınmaz malın devri sırasında, taraflar arasında herhangi bir anlaşmazlık olmadığı sürece, tapu dairesi devri hızla gerçekleştirir. Bu tür işlemlerde, mahkemeye başvuru veya uzun süren yargılamalar gerekmez. Çekişmesiz işlemlerde tarafların beyanları, işlemi geçerli kılmak için yeterli olur.

Bir diğer örnek olarak, mirasın paylaşılması işlemi de çekişmesiz bir işlem olarak gerçekleştirilebilir. Mirasçılar arasında anlaşmazlık bulunmadığında, mirasın paylaşılması konusunda mahkemeye başvurulmaz ve taraflar arasında rızaya dayalı olarak bir paylaşım yapılır.

Çekişmesiz işlemler için gerekli adımlar, işlemin türüne bağlı olarak değişkenlik gösterir. Fakat genel olarak, bir işlemin çekişmesiz olabilmesi için taraflar arasında her iki tarafın da açık rızası gerekir. Bu da çoğunlukla yazılı bir beyanla kanıtlanır.

Çekişmesiz İşlemler ile Çekişmeli İşlemler Arasındaki Farklar

Çekişmesiz işlemler ile çekişmeli işlemler arasındaki en temel fark, taraflar arasındaki anlaşmazlık durumudur. Çekişmesiz işlemlerde, taraflar arasındaki ilişki düzenli, uyumlu ve hiçbir hukuki mücadele gerektirmeyen bir şekilde yapılır. Örneğin, bir kişi, mirası kabul etmek için herhangi bir itirazda bulunmazsa, miras paylaşımı çekişmesiz bir işlem olarak kabul edilir.

Diğer yandan, çekişmeli işlemlerde taraflar arasında hukuki bir anlaşmazlık bulunur ve mahkeme bu anlaşmazlıkları çözmek için devreye girer. Örneğin, boşanma davalarında taraflar arasında mal paylaşımı, çocukların velayeti veya nafaka gibi konularda anlaşmazlık olabilir ve bu durum, çekişmeli bir dava süreci başlatır.

Çekişmesiz işlemler, genellikle hukuki masrafları ve mahkeme süreçlerini azaltan, taraflara zaman kazandıran bir avantaj sunar. Bu durum, hem bireysel hakların korunmasına hem de yargı yükünün hafifletilmesine yardımcı olur.

Çekişmesiz İşlemler Nerelerde Uygulanır?

Çekişmesiz işlemler, pek çok hukuki alanda uygulanabilir. Bunlar arasında en yaygın olanlar şunlardır:

- **Miras Paylaşımı:** Mirasçıların anlaşmazlık çıkarmadan miras paylaşımını yapması durumunda, işlem çekişmesizdir.

- **Tapu İşlemleri:** Taşınmaz malların satış ve devir işlemleri, taraflar arasında anlaşmazlık olmadığında çekişmesiz işlemler olarak kabul edilir.

- **Vekâletname Verme:** Kişinin bir başkasına belirli işlemleri gerçekleştirebilmesi için verdiği vekâletname, rızaya dayalı ve çekişmesiz bir işlem oluşturur.

- **Evlilik ve Boşanma:** Evlilik işlemleri ve boşanma davaları, taraflar arasında uyuşmazlık olmadığı durumda çekişmesiz olarak gerçekleşebilir.

Çekişmesiz işlemler, bireylerin hukuki haklarını düzenlerken, aynı zamanda hukuk sistemindeki yoğunluğu da azaltır. Hem bireyler hem de hukuk sistemi açısından sağladığı pratik çözümler nedeniyle çekişmesiz işlemler büyük önem taşır.

Sonuç

Çekişmesiz işlemler, taraflar arasında herhangi bir anlaşmazlık bulunmadan yapılan ve çoğunlukla hızla çözüme ulaşan hukuki işlemler olarak tanımlanır. Türk Hukuku'nda da çekişmesiz yargılama usulü ile düzenlenen bu işlemler, mahkeme süreçlerini kısaltarak taraflara kolaylık sağlar. Çekişmesiz işlemler, genellikle rıza ve anlaşmazlık olmayan durumlarla sınırlıdır ve miras paylaşımı, taşınmaz devri, boşanma ve vekâletname düzenleme gibi alanlarda yaygın olarak uygulanır. Bu tür işlemler, hem taraflar hem de hukuk sisteminin verimli çalışması açısından büyük bir öneme sahiptir.
 
Üst