Kaybedenler Kulübü: Stablecoin’lerin Düşüşü!

Shib

Global Mod
Global Mod
Kaybedenler Kulübü: Stablecoin’lerin Düşüşü! Kripto para ticaretini kolaylaştırmayı amaçlayan stablecoin‘ler, son senelerda depeg ve çöküş senaryolarıyla bölüme damga vurdu.

Satoshi Nakamoto‘nun başlatmış olduğu kripto ihtilali, Bitcoin öncülüğünde global popülerlik kazandı. Kripto para üniteleri, yıllar içerisinde evrilmeye ve benimsenmeye devam etti. yıllar öncesinde, rastgele bir kripto para ünitesini satın alabilmek için Bitcoin yahut Ethereum paritesi kullanılıyordu. A Coin‘i almak isteyen birisi A/BTC paritesinde süreç yapıyordu. daha sonraki süreçte, fiat paraların daha kolay kripto para ünitelerine entegre olması gayesiyle stablecoin’ler ortaya çıktı. Fakat bu yenilik, biroldukca sorunları de birlikteinde getirdi.

Stablecoin Başlangıcı ve Stablecoin’lerin İlerleyişi


Stablecoin
eserleri, klasik finansal sistem ile kripto ekosistemini entegre ederek popülerlik kazandı. Bu mecrada üretilen birinci stablecoin’ler, BitUSD ve NuBits oldu.

BitUSD, 2014 yılında ABD dolarına endeksli bir merkeziyetsiz kripto para olarak ortaya çıktı. Bu birinci stablecoin’in ardında, tanınan kripto projesi BitShares yer aldı. BitUSD teminatı, BitShares varlıklarıyla desteklendi.

İlk çıkan bir öbür stablecoin NuBits, klâsik finans sistemine rakip olmayı amaçlayan merkeziyetsiz Nu ağı tarafınca oluşturuldu. NuBits de varlık rezervleri ile teminat sağlamaya çalıştı.

seneler boyunca stablecoin‘ler üzerinde çeşitli iyileştirmeler ve güncellemeler yapıldı. Alanın birinci eserleri olan NuBits ve BitUSD, banka varlıklarına kadar her türlü inançlı prosedür ile desteklense de devamlılık gösteremedi.

Stablecoin’lerin erken evresinde, benimsenme az olduğu için yatırımcılar BTC ve ETH pariteleriyle kripto para ünitelerini almaya devam etti. Stablecoin‘lerin popülerleşme evresi, Tether (USDT) ve USD Coin (USDC) yardımıyla gerçekleşti.

Kripto para ünitelerine olan ilgi arttıkça, dala giren fiat para ölçüsünde da gözle görülür bir yükseliş yaşandı. Kripto sanayisine, dolar akını başladı. Bu durumda, yatırımcıların daha kolay kripto ticareti yapmaları için stablecoin’ler ön plana çıktı. Liderlik koltuğunu, en etkin kullanılan stablecoin olan USDT aldı.

Stablecoin Çöküşü ve Çöken Stablecoin’ler

Kripto para piyasasında dönen paranın on kat daha fazla bir artış göstermesi, süreç pariteleri içinde stablecoin‘lerin öne çıkmasını sağladı. Birfazlaca yatırımcı, hızlı ve daha az masraflı olması niçiniyle stablecoin‘ler aracılığıyla alım satım yaptı.

Kripto boğa piyasasının da tesiriyle stablecoin‘ler üstündeki talep tavan noktasına ulaştı. Bu durum, USDT ve USDC‘yi piyasa pahasına nazaran ilk 10 kripto para ünitesi ortasına soktu.

Ancak bu talebin art perdesinde, stablecoin‘lerin teminat ve desteklenme durumu yer aldı. Kripto boğa piyasasında, yatırımcıların birden fazla stablecoin‘lerin çalışma mantığını umursamadı. Hatta biroldukça yatırımcı, rastgele bir stablecoin eserinin çökmesi halinde kripto bölümünde neler olabileceğini bile düşünmüyordu.

Fiat para ünitelerine sabitlenen stablecoin‘ler, 1 dolar sabit kurda kalabilmek için çeşitli usuller kullandı. Klasik olan ve en çok tercih edilen prosedür, merkeziyetsizliği korumak hedefiyle kripto varlıklar ile teminatlandırmak oldu. Biroldukca stablecoin, kendi merkeziyetsiz varlıkları ile teminatlanmayı tercih etti.

Birkaç kripto projesi de kendi ekosistemini kurarak, stablecoin‘leri bu ekosistemin kalbi haline getirdi. Terra, Waves, NEAR, Kava bu sistemi sık kullandı. Terra‘nın sistemi, Luna coin’in öz varlığıyla UST stablecoin’i desteklemek oldu. İki kripto para ünitesi, birbirine bağlı bir biçimde hareket etti.

Ancak stablecoin‘lerin uzun vade plansızlığı ve karamsar piyasa şartları, birfazlaca çöküşü de birlikteinde getirdi.

1- TerraUSD (UST)


Terra
, ekosistemini geliştirmek ve genişletmek için yenilikçi çalışmalar yapmaya çalıştı. Proje takımı, ödeme formülü ve yatırım aracı olarak öne çıkmak için geniş kapsamlı hareket etti. Algoritmik bir stablecoin olarak UST, ekosistemin bel kemiği haline getirildi. UST, öteki stablecoin’lerden daha farklı bir yapıya sahip oldu. Tanınan stablecoin’in gerisinde Terra ekosisteminin kripto parası Luna yer aldı.

Luna içerisindeki varlıklar, UST için bir teminat olarak gösterildi. Luna tarafında yaşanan yükseliş, UST‘yi destekleyecek ve UST tarafına giren para, Luna fiyatını yükseltecekti. Kusursuz bir fikir olarak başlayan bu proje, büyük bir yıkıma dönüştü. Zira, ayı piyasası ve hack taarruzları tüm ekosistemi çökertmeye yetti.

2021 yılının Mayıs ayına gelindiğinde, UST açısından makus senaryo patlak verdi. UST, Mayıs başlarında depeg olarak 0.96 dolar civarına kadar geriledi. Biroldukça kripto yatırımcısı ve analisti, bunun ufak çaplı bir sarsılma olduğunu düşündü. Kripto piyasasına nazaran UST, tekrar 1 dolara kısa mühlet içerisinde sabitlenecekti.

Ancak, 12 Mayıs tarihinde UST büyük bir çöküş yaşadı. Çöküşün kaynağı, algoritmik yapısı gereği Luna ile paralel hareket ediyor olması oldu. En epey kullanılan kripto para ünitesi Luna‘nın yüzde 99 paha kaybetmesi, UST‘yi de tabana çekti. Bu Terra krizi, kripto para piyasasının da düzelmeyecek bir ayı trendine girmesine etmen oldu.

O devirde yaşanan Terra krizi, kripto çöküşü olarak gündemde büyük bir yer edindi. Kripto para sanayisinde dönen varlıkların yüzde 35‘i bu çöküşün akabinde buharlaştı.

ABD Hazine Bakanı Janet Yellen, yaptığı görüşmede TerraUSD‘nin (UST) çökmesinin “finansal istikrara ait riskleri” ortaya çıkardığını ve denetlemenin planlanması gerektiğini deklare etti.

UST, şimdilerde stablecoin olmaktan çıktı ve olağan bir kripto para ünitesi üzere varlığını sürdürüyor.

2- Neutrino USD (USDN)


Merkeziyetsiz kripto para projesi Waves, ekosistem eseri olarak ABD dolarına sabitlenmiş Neutrino USD‘yi çıkardı. USDN, tıpkı Terra olayındaki üzere algoritmik bir yapıda hizmete başladı. USDN teminatı Waves varlıklarıyla sağlanmaya çalışıldı. Bakıldığında, USDN ile UST işleyişi birebir aynı olarak öne çıktı.

Ancak UST tarafında yaşanan olayların getirdiği inançsız hava, bilhassa tıpkı UST üzere olan USDN‘yi de vurdu. USDN, birfazlaca yatırımcının kaçmasının akabinde depeg oldu. Öteki taraftan, kripto ayı piyasasının tesiriyle Waves fiyatında da düşüş yaşandı. Waves‘in düşmesi, USDN fiyatının da düşmesine yol açtı.

Bir stablecoin olarak hizmet veren USDN, mevcut olarak 0.5 dolar düzeyinde hareket ediyor. Günlük hacmi 600 doları geçmeyen stablecoin, tarihe karışabilir. Yatırımcılar, sağlam olmadığı için bu projeden şimdilik uzaklaşmayı tercih ediyor.

Stablecoin hizmetinin rezervlerinde, Waves ekosistem eserleri yer alıyor. Mümkün bir çöküş senaryosunda, tüm Waves ekosistemi bu durumdan etkilenebilir.

3- NEAR Stablecoin (USN)


Merkeziyetsiz akıllı mukaveleler platformu NEAR, ekosistemini geliştirmek ve kuvvetli bir ağ yapısına sahip olmak için stablecoin çıkardı.

USN, çıkış emeli olarak UST potansiyelini ve FRAX güvenilirliğini baz aldı. NEAR ekosistemini geliştirmek ve düzgünleştirmek maksadıyla ortaya çıkan USN, likidite artışını sağlamak için yeni bir formül olarak görüldü.

USN, algoritmik bir yapıya sahip olarak UST’yi örnek aldı. Bu durum, başlangıçta ilgi cazibeli bir durum üzere görünse de UST’nin çökmesi her şeyi değiştirdi. Stablecoin, büsbütün NEAR ekosistem varlıklarıyla teminat altına alındı. Dolara sabitlenmesi amaçlanan projede, stake ve likidite oranları ile kuvvetli çalışmalar planlandı.

Ancak UST tarafında yaşanan büyük çöküş, kaygı ve güvensizlik oklarını USN’ye çevirdi. USN, her ne kadar sağlam imaj sergilese de fud akımından kaçamadı.

Popüler kripto para ünitesi NEAR‘ın stablecoin’i USN, depeg olarak 0.88 dolar düzeyine indi. Bu stablecoin, hiç bir büyük merkezi borsa tarafınca listelenmedi.

4- Kava Stablecoin’i (USDX)


DeFi kredi platformu olan Kava, kullanıcılarına ve yatırımcılarına farklı gelir kapıları açmayı amaçlayarak hizmetlerine başladı. Kava, kullanıcıların USDX stablecoin’i ile borç alıp vermelerini ve sisteme stake ederek faiz kazanmalarını sağladı.

Merkeziyetsiz bir banka olarak çalışan Kava, stablecoin eseri USDX için pek büyük bir gayret gösterdi. ABD dolarına sabitlenen USDX, kullanıcılarından kâfi ilgiyi görmedi.

Ripple ve Maker DAO tarafınca desteklenen Kava, ekosistem mamüllerini kâfi pozisyona getiremedi. Mainnet tarafında doğrulayıcılarını artırmak isteyen tanınan proje, USDX ile desteklenmek istiyor. Lakin UST tarafında yaşanan çöküş, gerisindeki grubun kâfi itimadı verememesi niçiniyle USDX tarafını da etkiledi.

USDX, sabit dolar kurundan depeg olarak 0.82 dolar seviyelerine kadar düşüş yaşadı. Stablecoin, 200 bin dolarlık günlük hacimle pek de ilgi görmüyor. USDX, Kava ekosistemi haricinde hiç bir borsada yer almıyor.

5- Huobi’nin Terk Ettiği Stablecoin (HUSD)


Popüler kripto para borsası Huobi, merkezi borsasında kullanım alanı ve likidite kaynağı yaratmak gayesiyle HUSD‘u destekledi. Ethereum ağında ortaya çıkan HUSD, ABD dolarına sabitlenmiş fiyatı ve stablecoin hizmetiyle ön plana çıktı.

Stable Universal tarafınca 2018 yılında ortaya çıkartılan HUSD, Huobi borsasının takviyesiyle listelenerek piyasaya çıkış yaptı. Tanınan stablecoin’in birinci maksadı, dört farklı stablecoin’in birleşimi olmak oldu. PAX, TUSD, USDC ve GUSD, tek bir stablecoin’de birleşerek daha emniyetli bir liman oluşturulacaktı.

Ancak bu fikir, yatırımcılar tarafınca onaylanmadı. Bu niçinle HUSD, tek başına bir stablecoin olarak ve Huobi dayanağından çekilerek varlığını sürdürmeye başladı. Merkezi bir borsanın ardında olmasını istemeyen yatırımcılar, bu atılımdan daha sonra inanç duymaya başladılar.

Ancak UST tarafında yaşanan olayların tesiri, HUSD için de sancılı oldu. Milyonlarca dolarlık varlıklarının erimesi ve kullanıcı kaybıyla yüzleşen HUSD, hayatta kalma gayreti vermeye başladı.

Son olarak Huobi, HUSD‘u borsasından delist etmeye karar vermesiyle bitirici hamleyi yapmış oldu. Tüm bu süreçlerin akabinde HUSD, stablecoin olmaktan çıktı ve depeg bir biçimde devamlılık sergiliyor.

Güncel olarak HUSD, 0.142 dolar düzeylerinde ilerliyor. Bir vakit içinderın sansasyonel stablecoin’i, son 24 saatte sırf 4 bin dolarlık bir hacim gördü.

Stablecoin Geleceği, Düzenlemeler ve Denetlemeler

Düşen ve başarısız olan stablecoin’ler, bütün bir stablecoin kesimine karşı bakış açısını olumsuz istikamette etkiliyor. Kripto para yatırımcıları ve kurumsal şirketler, teminatı sağlam olan ve varlıkları korunan stablecoin’leri tercih ediyor. Bu kapsamda, USDT, USDC ve BUSD içinde bir rekabet başladı.

Ancak, genel olarak kripto sanayisine ve stablecoin kesimine inanç azaldı. Bu yıl gerçekleşen FTX ve Terra çöküşü bu durumu tetikledi. Global çapta konuşulan ve beklenilen, süratli bir düzenleme ve denetleme muhtaçlığı oldu

Özellikle stablecoin’ler tarafında, global çapta ve yasalar ile desteklenen bir düzenlemenin gelmesi bekleniliyor. Başta ABD olmak üzere, öbür ülkelerin de gündeminde bu husus yer alıyor. UST’nin çökmesi ve başka stablecoin’lerin depeg olması, hukukî süreçleri hızlandırdı.

ABD düzenleyicisi ve Avrupa düzenleyicisi, hemfikir bir görüş ile 2023 yılında stablecoin’lerin rayına oturtulması gerektiğini düşünüyor. Bu durum, geçmiş periyotta yaşanan olayları unutturmasa da piyasaya olan inancı artırabilir.

Ancak yatırımcılar, genel olarak kripto para piyasasının üstündeki bu karamsar bulutların kalkması ve ayı trendinin bitmesi bekleniliyor. Stablecoin’lerin düzenlenmesi, daha sonraki boğa koşusu için de değerli bir etmen olabilir.

Düzenlemeler ve denetlemeler daha sonrasında, USDT, USDC ve BUSD öncülüğünde yeni bir mecra ortaya çıkacak. Bu mecra, rezervleri sağlam olan ve teminatlandırılabilen mamüllerin devamlılığını sağlayacak. Aksi projeler, yasaklanarak ortadan kaldırılacak. Ayrıyeten, stablecoin projesinin grubu ve varlıkları da şeffaf bir biçimde düzenleyiciler ile paylaşılacak.
 
Üst